Sander Dorst: 'Netwerkanalyse is niet zo lastig als je zou verwachten'

Sander Dorst en data: is dat echte liefde of een verstandshuwelijk?
“Voordat ik met het communicatievak in aanraking kwam was ik al gefascineerd door cijfers. Op de middelbare school gaf ik bijvoorbeeld wiskundebijles. Tijdens mijn opleiding ontdekte ik hoe je cijfers kunt inzetten om communicatie te verbeteren: echte liefde dus.”

Soms weten we in onze communicatieaanpak bij organisatieverandering moeilijk de juiste snaar te raken. Waarom is het jouw missie om communicatieprofessionals te verleiden meer met data te doen?
“In een van de eerste onderzoeken die ik deed, kwamen in de data twee ‘interne influencers’ naar voren: mensen die centraal stonden in het informele netwerk. Een paar weken later was ik aanwezig op het zomerfeest, en besloot ik deze twee mensen in de gaten te houden. Met wie spraken ze, en op welke manier deden ze dat? Persoon 1 was erg amicaal, maakte veel grapjes. Persoon 2 was veel meer ingetogen, maar sprak met net zo veel collega’s. Bovendien wist hij veel over de mensen met wie hij sprak. Hoe ging het met hun kinderen, hoe was het etentje vorige week?

Ik durf te wedden dat het voor de meeste mensen een verrassing was dat ‘persoon 2’ een belangrijke positie had in het netwerk. Dat is niet gek, want de meeste (communicatie)professionals bekijken een situatie door een bepaalde bril: hun bias. Dat is heel normaal, maar het zorgt ervoor dat je steeds bij dezelfde oplossingen of interventies uitkomt. Het mooie van data is dat die bias er niet is: je kijkt naar de cijfers en cijfers zijn neutraal. Natuurlijk weet ik dat niet alles in cijfers te vatten is, maar met het gebruik van data kijk je vaak net iets verder. Het voorkomt blind spots, en vaak kom je tot verrassende uitkomsten en doeltreffende adviezen.”

Waarom zouden we in ons werk gebruikmaken van het instrument netwerkanalyse?
“Inmiddels weten we allemaal hoe invloedrijk informele netwerken zijn, zo ook in organisaties. De echte sentimenten ontstaan bij de (al dan niet virtuele) koffieautomaat. Met netwerkanalyse breng je het netwerk van een organisatie in beeld. Je ontdekt hoe informatie door het netwerk stroomt, waar meningen ontstaan en wie de informele leiders zijn. Vaak zijn dat andere mensen dan je zou verwachten, de zogenoemde unusual suspects. Wanneer je deze collega’s op de radar hebt, kun je ze inzetten als ambassadeur, of met ze in gesprek gaan over wat zij horen in de wandelgangen. Je zult versteld staan van wat je ophaalt.”

Voor wie is de sessie op 23 mei interessant? Moeten we al iets weten over netwerkanalyse of actief met data werken?
“De sessie is interessant voor iedereen die nieuwsgierig is naar de mogelijkheden van data in het communicatievak: adviseurs, afdelings- en projectmanagers en medewerkers. Maar ook mensen die geïnteresseerd zijn in (de invloed van) informele netwerken. Je hoeft geen voorkennis te hebben, ik zou zeggen: laat je verrassen.”

Kunnen we na jouw sessie aan de slag met data, ook als je in een kleine organisatie of voor jezelf werkt?
“Ja, tijdens de sessie zal ik ook ingaan op hoe je een netwerkanalyse maakt, en welke programma’s je daarvoor gebruikt. Je zult erachter komen dat het niet zo lastig is als je zou verwachten.”

Als je netwerkanalyse wilt gebruiken in een veranderopdracht: waar moet je je niet door van de wijs laten brengen?
“Vaak zullen mensen sceptisch zijn over de uitkomsten. ‘Dat weten we zelf al wel’ is iets wat ik vaak hoor. Het tegendeel blijkt echter waar. Iedereen heeft blind spots, zo ook adviseurs en managers. Probeer je (interne) klant uit te dagen het te proberen, en uiteindelijk zal hij of zij verbaasd zijn.”

Meld je aan voor de Logeion-bijeenkomst met Sander Dorst op 23 mei: https://www.logeion.nl/bijeenkomst/1507/verandercommunicatie-verbeteren-met-netwerkanalyse#.YidIxpbvLV8