Voorbij de communicatietrends: richting geven aan de transitie
Logeion formuleert iedere twee jaar nieuwe communicatietrends die een inspiratie en vertrekpunt vormen voor vakgenoten, communicatieafdelingen en organisaties. Het TrendTeam van Logeion startte bij de bepaling van de trends zoals altijd met de vraag: ‘Wat zijn de belangrijkste ontwikkelingen die van invloed zijn op ons vak?’ De opvolgende gesprekken en onderzoek leidde dit keer niet tot klassieke communicatietrends zoals in voorgaande jaren. De kernvraag werd: ‘Met alles wat er in de samenleving en ons vak verandert, hebben we het dan nog over trends of over transitie?’ De veranderende rolopvatting van ons vak in een tijd van transitie: dát is de algemene ‘trend’ en de beweging waar we middenin zitten. Dat geeft communicatieprofessionals drie ‘opgaven’: Neem stelling, Waardeer luisteren en Zoek naar betekenis.
Communicatieprofessionals werken aan de continu veranderende opgaven in de maatschappij waarvoor de inbreng van hun expertise wordt gevraagd. We zijn als communicatieprofessionals niet eindverantwoordelijk als het gaat om organisatiebeleid. Maar we kunnen wel inhoudelijk richting geven vanuit ons vak, vanuit onze ambacht. Tegelijkertijd lijkt ons vak soms uit elkaar te vallen. Door technologische vernieuwing en hyperspecialisatie ontstaat versnippering en taakverwarring.
Communicatie in transitie
We signaleren belangrijke ontwikkelingen en thema’s als vertrouwen, verbinding, onzekerheid, de waarde van informatie, een veelheid aan perspectieven en een veranderende rol van de communicatieprofessional. Maatschappelijk, inhoudelijk en professioneel staan we op een kantelpunt. We voelen onrust en urgentie: het moet anders. We komen er als beroepsgroep niet meer mee weg om aan de zijlijn te blijven staan. We moeten richting geven aan de transitie die nodig is om door deze fase van onrust, vertwijfeling en zoeken te komen.
- Neem stelling
- Waardeer luisteren
- Zoek naar betekenis
Vertaling naar de praktijk
Vanuit deze drie opgaven zijn handelingsperspectieven opgesteld die antwoord moeten geven op de vraag: ‘hoe geef je als communicatieprofessional vorm aan deze transitie?’
Opgave 1: Neem stelling
Kies positie en neem stelling: maak helder waar we voor staan, als professional, als beroepsgroep, maar ook als speler in de maatschappij (op basis van de gewenste identiteit en/of rol).
- Ik ken de doelstellingen, opgaven, maatschappelijke context en stakeholders van mijn organisatie. En ik creëer inzicht in kansen en risico's.
- Ik kies positie, geef richting en stuur actief op de ‘license to operate’ van mijn organisatie.
- Ik vergroot mijn relevantie door zichtbaar en proactief te zijn.
Opgave 2: (Her-)waardeer luisteren
Luisteren is de basis voor alles wat we doen en toch doen we het vaak niet. Breng perspectieven in kaart, wees nieuwsgierig, ga op zoek naar drijfveren, overtuigingen en weerstanden.
- Ik stel mijn oordelen, oplossingen en adviezen nog even uit tijdens het luisteren.
- Ik verplaats mij in mensen en hun omgeving en anticipeer op wat hen beweegt.
- Ik versterk de luistervaardigheden van mijn organisatie en ik adviseer en stuur hierin proactief.
Opgave 3: Zoek naar betekenis
Maak het effect van communicatie inzichtelijk (van ons werk en van communicatie): baseer je advies erop, geef betekenis en leg verantwoording af.
- Ik ken de toegevoegde waarde van mijn positie als communicatieprofessional.
- Ik verbeter het communicatieproces met relevante data.
- Ik houd mijn professionele vaardigheden op peil.
Dit is een compacte weergave. Op de website vind je de volledig uitgewerkte informatie en handelingsperspectieven.
Kom meer te weten over de communicatietrends
De drie opgaven in deze tijd van transitie vormen een oproep aan jou: ga jij met ermee aan de slag? Jouw startpunt is de website van Logeion met toelichting en handvatten voor in de praktijk. Ook vind je informatie over de onderbouwing en het proces van de trends en download je gemakkelijk het trenddocument, infographics en meer. Houd de kanalen van Logeion de gaten, want allerlei mogelijkheden en activiteiten zijn in ontwikkeling waarbij we samen ons verder verdiepen in de trends.
Het TrendTeam en het ontwikkelproces
De visie, reflecties en input van communicatieprofessionals, onderzoekers, experts en professionals van buiten het vak stonden centraal in het proces van het TrendTeam. Een online kwalitatieve uitvraag in twee ronden onder communicatieprofessionals vormde het startpunt. Vakgenoten werd gevraagd naar de ontwikkelingen die zij in het communicatievak zien, waarna men op elkaars inbreng kon reageren. Verder gaven publicaties, rapporten en de actualiteit veel handvatten voor de onderlinge dialoog. Daarna volgden de analyse van alle informatie, het zoeken van rode draden en het schrijven van het Trenddocument 2024-2025. Op 13 juni 2024 tijdens C-day24, het nationaal vakcongres voor communicatieprofessionals, zijn de trends gelanceerd. Jaap de Bruijn en Luisa Sanchez Diez, beiden onderdeel van het TrendTeam, en innovatie-expert Kim Spinder spraken op het hoofdpodium.
Logeion’s TrendTeam bestaat uit Logeion-leden die zich vrijwillig inzetten voor de totstandkoming van de communicatietrends: Jaap de Bruijn (voorzitter TrendTeam), Carolien Schoenmakers, Elise Fikse, Frank Dorrestein, Lisette Kaptein, Luisa Sanchez Diez, Ment Kuiper en Marieke Stenfert. Logeion is het TrendTeam en alle professionals die hun input hebben geleverd zeer dankbaar voor deze waardevolle bijdrage het vak.