Het feest van de democratie is aanstaande, maar de feestvreugde ontbreekt (nog)
De afgelopen maanden stond mijn werk volledig in het teken van de Provinciale Statenverkiezingen. Nou begrijp ik wel dat dit niet voor iedereen geldt, maar toch was ik positief gestemd over hoe deze verkiezingen in het land worden beleefd. Laat staan, dát ze worden beleefd. Met alle frustraties in de maatschappij over bijvoorbeeld stikstofmaatregelen, klimaatbeleid, woningentekort, gaswinning in Groningen en krapte op de arbeidsmarkt is dit namelijk echt hét moment om je stem te laten gelden.
Helaas lijken deze verkiezingen weinig te leven. Zo’n 58 procent van de bevolking wist een maand voor de verkiezingen dat er Provinciale Statenverkiezingen aankomen. Dat is 4 procent minder dan een maand voor de verkiezingen in 2019. Onder jongeren (18-34 jaar) is de bekendheid van de verkiezingen helemaal laag: slechts 33 procent wist ervan. Daar komt bij dat veel mensen matig (58 procent) of niet (26 procent) geïnteresseerd zijn in de provinciale politiek.*
Dat is jammer, want juist deze verkiezingen gaan over belangrijke en actuele onderwerpen. Zaken als woningen bijbouwen, duurzaamheid en natuur, werkgelegenheid en infrastructuur liggen bij de Provinciale Staten op de vergadertafel. Daarnaast kun je door te stemmen indirect invloed uitoefenen op het landelijke beleid. De door ons gekozen Provinciale Statenleden kiezen namelijk de leden in de Eerste Kamer. Een minderheid daar, betekent dat de regeringspartijen water bij de wijn zullen moeten doen.
Het helpt natuurlijk niet dat in de verkiezingscampagne tot nu toe vooral niet-verkiesbare partijleiders met niet-relevante onderwerpen het podium pakken. Zo schermde de SP-partijleider met afschaffing van btw op voedingsmiddelen – iets waar de provincie helemaal niet over gaat – en wilde de VVD-fractieleider niet reageren op een stelling over stikstof – waar de provincie juist wél over gaat.
Communicatiebril
De verkiezingen mogen dan wel niet leven, voor een communicatieprofessional is het toch een intrigerende tijd. Met een communicatiebril op zijn er namelijk weer genoeg strategieën en tactieken, spins en frames en communicatief geluk en ongeluk te ontdekken. Zo kwamen bijvoorbeeld de frames ‘linkse wolk’ en ‘de stilstandbus’ op rechts al voorbij en nodigde Mark zijn ‘hele fijne collega’ Caroline van de oppositie uit voor een onmogelijk debat.
Als je dus als kiezer nog niet warmloopt voor de aankomende verkiezingen, dan nodig ik je uit om ze eens vanuit je communicatiebril te bekijken. Toegegeven: al dit spel maakt je mogelijk niet enthousiaster om op 15 maart toch je stem uit te brengen. Ik hoop toch dat je gaat!
Joachim Miedema is communicatieadviseur bij ProDemos (o.a. maker van de StemWijzer en organisator van de Scholierenverkiezingen) en vicevoorzitter van Young Logeion.