Asielcrisis is een frame dat bestuurlijke onmacht toont
Heb je in de overdosis aan crisisnieuws zin in een positief geluid? Of wil je praktische tips voor crisiscommunicatie? Lees dan de reportage in editie 7 van vakblad C van dit jaar. We spraken met Karin Geuijen, docent en onderzoeker migratiebeleid, en met Charlotte van Zutphen en Liesbeth Maats van de gemeente Utrecht. Zij hebben een verhaal van hoop. Over mensen die iets te bieden en te delen hebben. En die er samen voor zorgen dat het lukt. Met Plan Einstein als sprekend voorbeeld.
Verander frames
Karin wil af van de negatieve frames rond de ‘asielcrisis’. “Alles wordt op het moment een crisis genoemd. Maar een crisis is iets dat je plotseling overkomt en grote onzekerheid met zich meebrengt, zoals de coronacrisis. Dit overkomt ons niet.” Of het asielcrisisframe komt door onwetendheid of politieke druk wil Karin in het midden laten. Maar linksom of rechtsom, het moet en kán anders.
Draagvlak is groot
De berichten in de krant en op tv schetsen een beeld van veel weerstand tegen opvanglocaties. Karin: “De politiek en de media hebben het altijd over aantallen – niet over mensen – en over een ‘crisis’. Zo maak je het gemeentes die vluchtelingen moeten opvangen niet echt makkelijk. En ja, lokaal is er bijna altijd weerstand. Maar uit onderzoek weten we dat het algemene draagvlak voor de opvang van mensen uit een oorlogssituatie heel groot is. Het is echt het grote stille draagvlak tegenover de luide lokale weerstand.”
“Uit onderzoek weten we dat het algemene draagvlak voor de opvang van mensen uit een oorlogssituatie heel groot is.”
Weerstand waait over
Uit onderzoek is ook bekend dat die weerstand meestal van korte duur is. Karin: “Toen er bijvoorbeeld in 2017 in de wijk Overvecht in Utrecht een tijdelijk asielzoekerscentrum werd gepland was er forse weerstand. Toch is het centrum er gekomen. De wethouder heeft naar de zorgen van buurtbewoners geluisterd en is daar concreet iets mee gaan doen. Na twee maanden na opening werd opnieuw de weerstand gepolst. Toen bleek dat nog maar 6% fors tegen was. De weerstand die er in het begin lokaal is, ebt meestal snel weg.”
Plan Einstein Utrecht
Het voorbeeld uit Utrecht waar Karin aan refereert is Plan Einstein. Charlotte van Zutphen is daar als woordvoerder voor de wethouder van asiel bij betrokken en Liesbeth Maats is projectleider van het concept. Het is een plek waar bewoners van Utrechtse asielzoekerscentra, buurtbewoners en andere Utrechters samen leven, samen leren en samen werken. Gelijkwaardige, natuurlijke ontmoetingen en de plek om een netwerk te bouwen, zijn de basis van Plan Einstein. Charlotte: “Doordat we dit echt samendoen in de stad, creëren we draagvlak.”