Storytelling in het post-corona tijdperk
Past het verhaal van de organisatie nog wel? En als de corona pandemie daar invloed op heeft (gehad) is het dan verstandig om je verhaal aan te passen? Theo Hendriks vertelt in dit interview zijn visie op organisatieverhalen d.m.v. storytelling.
De coronapandemie heeft grote impact gehad op ieder individu en iedere organisatie. Hoe heeft dat de verhalen die organisaties vertellen beïnvloed?
“Veel organisaties zijn hun verhaal krampachtig gaan bijstellen door de plotselinge verandering die op ze afkwam, en de impact die dat had op bijvoorbeeld klanten of medewerkers. Een soort empathische reflex, waarbij woorden als ’samen’ of zinsdelen als ’voor elkaar’ en ’juist nu’ doorklonken. Halverwege 2021 zag je dat veranderen en klonk hier en daar een ’we zijn er bijna’-gevoel doorheen; we zouden eindelijk weer een echte zomer krijgen, we zouden terugkeren naar het oude normaal. Het is te begrijpen, maar het is fout: je verhaal aanpassen op basis van een onvoorspelbare ontwikkeling is nooit goed.”
Welke organisatie heeft in coronatijd de juiste noot te pakken gehad volgens jou?
“Volgens mij zijn dat vooral de organisaties die hun verhaal zijn blijven vertellen, zoals ze het daarvoor vertelden. Corona is een grote verstoring dus ’business as usual’ was en is het zeker niet. Voor veel organisaties heeft corona de wereld op zijn kop gezet, in veel gevallen, is het uiteindelijke streven van de organisatie er niet fundamenteel door geraakt. Verhalen gaan over wie je bent, waar je voor staat en waar je voor gaat. Dat is wat je moet blijven vertellen, ook als er zware of moeilijke tijden zijn aangebroken.”
Intern binnen de organisatie wordt in de communicatie natuurlijk ook gebruik gemaakt van storytelling. Wat is de invloed van hybride werken op de interne communicatie volgens jou?
“Als het om storytelling gaat is de wereld er dankzij Zoom en Teams een stuk kaler op geworden. Alle non-verbale communicatie is zo goed als weg. Ik heb hele trajecten met klanten doorlopen, zonder ze ooit live te hebben gezien. Dat verarmt. Ik denk dat dat binnen organisaties ook speelt. Natuurlijk kun je gaan vrimibo-en, proostend met een biertje of een wijntje achter je laptop, maar het echte contact ontbreekt. Tegelijkertijd tel ik ook de zegeningen van het hybride werken, en realiseer ik me dat als er geen Zoom of Teams was, de impact van de crisis vele malen groter was geweest.”
En welke online communicatiemiddelen lenen zich het beste voor storytelling? Hoe pak je het online aan om jouw verhaal/het verhaal van de organisatie te vertellen?
“Volgens mij kun je alle online communicatiemiddelen gebruiken om daarin jouw verhaal (of een deel van jouw verhaal) te vertellen. Als je je maar goed bewust bent van wat zich in die online omgeving afspeelt en je met jouw verhaal de juiste toon aanslaat, die past bij de aard van de omgeving en het publiek dat er komt. Mensen vertellen overal verhalen, maar in een kroeg vertel je andere verhalen dan op kantoor en je vertelt ze daar ook anders.”
Op 23 september spreek je tijdens het online college ‘Storytelling in het (post-)coronatijdperk’. Wat zal er anders zijn aan de (organisatie)verhalen post-corona dan pre-corona?
“Een jaar geleden dachten we dat er een tijd vóór, en een tijd na corona zou zijn. Het was een kwestie van een paar prikken en dan zouden we weer verder kunnen. Inmiddels weten we dat post-corona eigenlijk niet bestaat. Dat het langer duurt en het veel weerbarstiger is. Dus moeten we - en nu voor langere tijd - kijken of we er nog steeds aan kunnen ontkomen ons verhaal aan te passen. Als je gaat aanpassen, hoe doe je dat dan op een waarachtige en geloofwaardige manier?”
Hoe kun je reflecteren op afgelopen online (corona)periode, zodat het een fundament wordt voor een nieuw verhaal? Hoe vorm je als organisatie een nieuw verhaal?
“Dat verschilt per organisatie. De meeste zijn geneigd ’in transitie te gaan’ en de verstoring te zien als startpunt voor het heroverwegen van het eigen verhaal. Anderen zullen ’in transformatie gaan’ om daarmee een radicale verandering in gang te zetten. En er zullen ook organisaties zijn die deze tijd hebben gebruikt om iets nieuws te gaan doen. Het zijn alle drie reacties waarin corona de trigger was of is. Maar vergis je niet: er zijn andere triggers. Denk aan digitalisering, de energietransitie of klimaatverandering. Ook die ontwikkelingen kunnen een inspiratiebron zijn voor een nieuw verhaal.”
Wat gaan deelnemers leren tijdens het online college op 23 september? Welke kennis doen zij op als ze deelnemen?
“Precies dat: het begeleiden van het reflecteren, om daarmee tot een nieuw verhaal te komen. Hoe speel je als communicatieadviseur een rol in dat proces? Hoe ontwikkel je een verhaal dat breed wordt gedragen en hoe zorg je dat dat nieuwe verhaal ook echt gaat leven.”
En tot slot zijn we ook nieuwsgierig naar hoe jij zelf als storyteller cross mediale communicatie toepast.
“Ik schrijf boeken, ik geef keynotes, inspiratiesessies, gastlessen en trainingen, live en online. Ik blog en ben (bescheiden) actief op social media. Of dat echt cross-mediaal is, weet ik niet, maar ik probeer altijd en overal mijn verhaal over storytelling zo goed mogelijk te vertellen en daarover met anderen in gesprek te gaan.”
Wil jij meer leren over het begeleiden en het ontwikkelen van processen om tot een nieuw verhaal te komen? Meld je dan hier aan voor dit online college.