De Dutchionary, woordenboek van al wat Dutch is - Gaston Dorren
Vijfhonderd woordcombinaties met het onderdeel ‘dutch’ staan in het woordenboek Dutchionary. En dan nog pretendeert taaljournalist Gaston Dorren niet compleet te zijn. In de inleiding legt hij uit waarom zoveel Engelse uitdrukkingen en termen naar ons land lijken te verwijzen.
In aantal prijkt Nederland na Ierland en Frankrijk op de derde plaats. Omdat veel woorden een negatieve betekenis hebben, verwacht je dat de Engelsen door de eeuwen heen zo’n bloedhekel aan de Hollanders hadden dat ze het ene na het andere scheldwoord met ‘dutch’ bedachten. Zo betekent dutch-bottomed leeg, zonder inhoud of waarde, afgeleid van het lege bierglas. Nederlanders stonden bekend als zware drinkers. Of the dutch bargain, een transactie die voor slechts een van beide partijen gunstig is. Met de dutch alps worden borsten afgedaan die in de ogen van de honer te klein zijn.
De meeste negatieve woorden komen inderdaad uit een periode van vijandschap; uit de zeventiende eeuw waarin Engeland en Holland op zee vochten om de wereldhegemonie. Maar de overvloed aan de woordcombinaties met ‘dutch’ heeft geen sensationele verklaring. Dutch betekende oorspronkelijk volks en sloeg op de volkstaal van Engeland. De oudste bron waarin het woord voorkomt stamt uit 786. Wat later in de middeleeuwen gebruikten de Engelsen het woord om het volk in West-Europa aan te duiden en in de zestiende eeuw, toen de Noordelijke Nederlanden zich afscheidden van Spanje, werd ‘dutch’ gereserveerd voor Holland. Zo ontstond er een ratjetoe aan betekenissen, die dus lang niet allemaal naar ons volk verwijzen.
De Dutchionary is een boekje om in te bladeren. De herkomst en betekenis van Engelse en Amerikaanse woordcombinaties met ‘dutch’ worden in toegankelijk Nederlands omschreven. Wel jammer dat Dorren benadrukt dat hij politiek correct wil zijn. Hij verontschuldigt zich voor het gebruik van de term ‘Gouden Eeuw’ en geeft aan dat hij van al die beschimpende woorden over zijn nationaliteit chagrijnig werd en toen pas goed begreep wat woorden als ‘jodenstreek’ of ‘dobberneger’ met mensen doet. Niet nodig, want als er één volk met humor is dat ook zichzelf belachelijk maakt, dan zijn het de Engelsen wel.
Titel: De Dutchionary, woordenboek van al wat Dutch is
Auteur: Gaston Dorren
Uitgever: Pluim
Jaar van uitgave: 2020
ISBN nummer: 978 908 307 3538
Aantal pagina's: 208
Prijs: € 19,99
Aantal sterren: 3 sterrren