Burgers' Zoo: storytelling zonder vermenselijkte personages
Burgers’ Zoo in Arnhem wil dieren behandelen als dieren. Geen namen dus voor de giraffen, gorilla’s en olifanten in deze dierentuin. Tegelijkertijd zet Burgers’ Zoo wel volop in op storytelling. Hoe doe je dat als je de dieren niet personaliseert?
Een verhaal heeft helden nodig met wie we ons kunnen identificeren. Het klassieke model voor storytelling gaat dan ook uit van een hoofdrolspeler, die te maken krijgt met een conflict waar hij zich (al dan niet met de hulp van anderen) uit weet te redden of waardoor hij tot een nieuw inzicht komt.
Die hoofdrollen kunnen heel goed vervuld worden door dieren, laten vele natuurfilms ons zien. De dieren krijgen dan vaak menselijke trekjes toebedeeld. Of we volgen hen in hun strijd om het bestaan.
Geen bordje over giraffe Bobby
Burgers’ Zoo wil ‘zoveel mogelijk mensen de verwonderlijke wereld van de natuur laten beleven om ze daarmee te inspireren, iets mee te geven, zo mogelijk hun gedrag te beïnvloeden en ze samen te laten genieten van de natuur‘, zo staat te lezen in de missietekst.
Mensen verbinden, betrekken en inspireren dus. Om die doelen te bereiken is storytelling tot een speerpunt gemaakt in de communicatie.
Toch werkt Burgers’ Zoo niet met dieren als personages om bezoekers heel direct te betrekken bij markante dieren. Alleen al het geven van een naam kan tot heftige emoties leiden, zoals de ophef rond de dood van giraffe Marius uit Kopenhagen enkele jaren geleden liet zien. In deze dierentuin vind je doelbewust dan ook geen bordje met Giraffe Bobby eet graag appels.
Hoogstens doen ze het in de Mangrove Musical, waarin verzonnen dieren de hoofdrollen spelen, vertelde directeur marketing Tim Lammers deze week op een bijeenkomst van vakorganisatie Logeion. “Maar deze musicalverhalen zijn dromen, en dan is het anders.”
Natuurlijk zijn de dieren wel prominent te zien op de vele mediakanalen die Burgers’ Zoo bedient: in Youtube-films, in vlogs en op Instagram, waar de mooiste beelden van bezoekers gedeeld worden.
Maar dit zijn doorgaans dieren in hun (zo natuurlijk mogelijke) leefomgeving: de savanne, het mangrovebos of de bush. Deze ecoystemen staan namelijk centraal bij Burgers’ Zoo. Dit is ook waarmee de dierentuin zich onderscheidt van andere parken.
Hoe past Burgers’ Zoo storytelling dan wel toe?
Dat doet de marketingafdeling vooral via mensen en gebeurtenissen in het park. Werkmannen die de kijkwand van het haaienverblijf opnieuw moeten kitten: filmpje. De vier generaties Burgers/Van Hooff, die eigenaar zijn van het park: een groot bord met de portretten.
En een giraffe die bevalt van een jong? De eigen cameraman wordt erbij geroepen, want dit is dankbaar materiaal. “De dierenverzorger vindt het niets bijzonders, want er bevallen ieder jaar 50 giraffen in het park”, vertelt Lammers. “Maar voor de kijkers is het iedere keer genieten.”
Burgers’ Zoo draagt educatie hoog in het vaandel
Dat is eveneens een aanknopingspunt voor storytelling, dat hier op inventieve wijze uitgebouwd wordt. De parkgidsen vertellen over allerlei vormen van bio-inspiratie: inspiratie uit de natuur om bijvoorbeeld betere producten, gebouwen of robots te maken.
Lotusbladeren die altijd schoon blijven, het ventilatiesysteem van termietenheuvels en de huid van haaien die mini-wervelingetjes veroorzaakt: het zijn allemaal inspiratiebronnen geweest voor technische uitvindingen.
Storytelling: van inspiratiebron naar idee
Het zijn interessante voorbeelden, die gemakkelijk blijven hangen in het geheugen. In die zin werkt deze storytelling: er zit een haakje in. En dat de voorbeelden van bio-inspiratie aanschouwelijk gemaakt wordt met kleuren, geuren, geluiden en wat al niet meer, dat spreekt in een dierentuin voor zich.
Storytelling in deze vorm is een ander soort plot, namelijk van inspiratiebron naar idee.
Die aanpak betekent niet alleen verhalen maken en vertellen, maar ook denken als een uitgever. De content marketeers van het park zijn dan ook voortdurend op zoek naar nieuwe verhalen en kansen om die te delen met het publiek.
En dat hoeft echt niet alleen voor parkbezoekers te zijn, want Burgers’ Zoo wil ook een (online) kenniscentrum worden voor iedereen die iets over de natuur wil weten: van spreekbeurten tot innovatiecongressen. In 2040 mikt Burgers’ Zoo op het inspireren van 20 miljoen (online) bezoekers per jaar.
De chimpansee en de drone
Een goed verhaal heeft een plot: aan het einde is er iets veranderd. Een dier dat iets opmerkelijks doet, is ook zo’n verhaal.
Zo liet de dierentuin een drone rondvliegen om de groep chimpansees te filmen. Een van de chimpansees raakte geïrriteerd en wachtte de drone op met een flinke tak. Vervolgens gaf ze de drone een oplawaai.
Er is emotie, een plot en een onverwachte wending. En het is allemaal gefilmd, ook als de drone naar beneden tuimelt. Voor een storytellende dierentuin een geschenk uit de hemel.
Film: Burgers’ Zoo
Dit verhaal is geschreven door Sigrid van Iersel naar aanleiding van de bijeenkomst Enter the Firm aan Burgers’ Zoo op 2 juli, georganiseerd door Logeion (beroepsorganisatie voor communicatieprofessionals). Sigrid startte in 2009 haar bedrijf als verhalenmaker. Wil je meer van haar weten, neem dan een kijkje op haar website.