Never talk strategy - Robert Wester

Visie is als de olifant die het uitzicht belemmert', zei Mark Rutte enkele jaren geleden. 'Als visie een blauwdruk voor de toekomst betekent, dan verzet alles wat liberaal is in mij zich daartegen.' Liever kiest hij pragmatisch en optimistisch voor haalbare oplossingen. Tegelijkertijd heeft dit kabinet wel vele hervormingen doorgevoerd die eerdere kabinetten voor zich uitschoven. Is het nou bewuste strategie van de minister president om dat geen visie te noemen? Het lijkt op een afleidingsmanoeuvre. Joop den Uyl zei ooit het tegenovergestelde: “waar visie ontbreekt, komt het volk om”. Maar wie is er eigenlijk succesvoller gebleken? Tijdens het CommunicatieCollege ‘Never talk strategy’ op 10 november neemt Berenschotadviseur Robert Wester je mee in de vraag achter de vraag: wat zeggen politici nu echt? Is er sprake van bewuste strategie of niet? Wat is het vocabulaire dat wordt gebruikt? Hoe speelt de journalistiek hierop in? En welke rol speelt de communicatieafdeling daarbij?

Visie is als de olifant die het uitzicht belemmert', zei Mark Rutte enkele jaren geleden. 'Als visie een blauwdruk voor de toekomst betekent, dan verzet alles wat liberaal is in mij zich daartegen.' Liever kiest hij pragmatisch en optimistisch voor haalbare oplossingen. Tegelijkertijd heeft dit kabinet wel vele hervormingen doorgevoerd die eerdere kabinetten voor zich uitschoven. Is het nou bewuste strategie van de minister president om dat geen visie te noemen? Het lijkt op een afleidingsmanoeuvre. Joop den Uyl zei ooit het tegenovergestelde: “waar visie ontbreekt, komt het volk om”. Maar wie is er eigenlijk succesvoller gebleken?

Tijdens het CommunicatieCollege ‘Never talk strategy’ neemt Berenschotadviseur en Logeion Expert Panel-lid Robert Wester je mee in de vraag achter de vraag: wat zeggen politici nu echt? Is er sprake van bewuste strategie of niet? Wat is het vocabulaire dat wordt gebruikt? Hoe speelt de journalistiek hierop in? En welke rol speelt de communicatieafdeling daarbij? Weet tegelijkertijd dat er ook bij Wester zelf enige twijfel rijst of hij het achterste van zijn tong laat zien. Hij was immers bij de Rijksvoorlichtingsdienst woordvoerder van het Koninklijk Huis (tijdens de troonswisseling in 2013) en naaste adviseur van premier Rutte. De RVD heeft natuurlijk niet altijd het meest transparante imago. Wester kreeg ooit als feedback na een presentatie over zijn belevenissen bij het Koninklijk Huis: “ik heb nog nooit iemand zoveel woorden horen gebruiken terwijl hij helemaal niets zei”. Kortom: het is ook aan jezelf en de vakcollega's in de zaal om de gewenste duidelijkheid te creëren. Jan Willem Schouw, kennisadviseur bij de Academie voor Overheidscommunicatie, helpt je hierbij tijdens de aansluitende discussie. 

“Never talk strategy” is het adagium dat gebruikt wordt door campagnestrategen. De vraag is of dat in deze tijd waarin werkelijk alles op straat ligt nog wel houdbaar is. En wat het betekent voor communicatieafdelingen. Het rapport Wallage gaf ooit aan dat de overheid maximaal transparant moet zijn zodat voor iedereen duidelijk is welke afwegingen ten grondslag liggen aan het uiteindelijke besluit. Toch lijkt de overheidscommunicatie alleen maar politieker te worden en vooral controle te willen houden op hoe politici in beeld komen. Hoe dicht je de kloof tussen de communicatieafdeling en de spin rooms van de campagnestrategen?

Weg met de stip op de horizon! Deze tijd vraagt om actie! De enige echte strategie is implementatie. De tijd van grote vergezichten en planmatige vast te stellen strategieën lijkt voorbij, daarin heeft Rutte groot gelijk. Het gaat veel meer om concrete zichtbare resultaten, implementatie – experimenteren – en dat zo agile mogelijk en in cocreatie met de omgeving. Aan de hand van concrete voorbeelden zoals Van A naar Beter, Defensie, Prorail en staatsbosbeheer geeft Wester aan hoe organisaties veel moderner gaan communiceren waarbij de CEO of de politicus een rol speelt maar zeker niet de hoofdrol. Communicatieafdelingen zijn in staat om hierbij impact te realiseren.


Dit CommunicatieCollege wordt mede mogelijk gemaakt door Hogeschool Leiden.